Zły los w liczbach

Poniżej mają Państwo obszerne fragmenty sprawozdania Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Górze dotyczące poświęcone pieczy zastępczej. Mowa jest tu o dzieciach, które na skutek fatalnego dla nich zbiegu okoliczności utracili – zawsze z nie swojej winy! – swoich biologicznych rodziców. Autorką tego niezwykle smutnego i miejscami zatrważającego sprawozdania jest kierowniczka PCPR w Górze – Bożena Merta. 

Jedną z ról, jaką ma do spełnienia Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Górze jest zapewnienie opieki dzieciom pozbawionym częściowo lub całkowicie opieki przez rodziców biologicznych. Dzieci takie umieszczane są w pieczy zastępczej.

W 2013 r., PCPR umieściło w pieczy zastępczej 37 dzieci. Z tej liczby 33 dzieci umieszczono w rodzinnej pieczy zastępczej, a 4 dzieci w pieczy instytucjonalnej. Rodziny te zostały utworzono na podstawie postanowienia sądu.

Na każde dziecko przyznano świadczenie dla osoby pełniącej funkcję rodziny zastępczej. Świadczenia te nie są wielkością stałą, zależą od rodzaju pieczy zastępczej, zdrowia dziecka i kształtuję się na poziomie od 660 zł. do 1200 zł., w rodzinie zastępczej finansowanej na nowych zasadach. W rodzinach finansowanych na starych zasadach na dziecko otrzymuje się od 164 zł. do 1482 zł. Od 3000 do 5500 zł. PCPR płaci za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo - wychowawczej.

W ubiegłym roku PCPR wyasygnowało kwotę 877.785 zł na wypłatę świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania dzieci w pieczy zastępczej. Na wynagrodzenia dla rodzin zastępczych zawodowych, rodzin pomocowych i osób do pomocy przy prowadzeniu gospodarstwa domowego wydano 116.447 zł. Koszty pobytu dzieci z terenu powiatu górowskiego, które umieszczone zostały placówkach opiekuńczo - wychowawczych na terenie innych powiatów wyniosły 327086 zł.
Łącznie na rodzinną pieczę zastępczą PCPR wydał w 2013 r. - 1 828.839 zł.

W roku 2013 zgłoszono do adopcji 31 dzieci, a w przypadku 1 dziecka trwa już procedura adopcji zagranicznej.

W ubiegłym roku 29 dzieci opuściło pieczę zastępczą. Z tej liczby:
1. 18 dzieci powróciło do rodziców biologicznych,
2. 6 wychowanków kontynuuje naukę,
3. 5 wychowanków usamodzielniło się.

Na koniec 2013 r. przebywało w pieczy zastępczej 92 dzieci, w tym:
1. 27 rodzin zastępczych spokrewnionych - 37 dzieci,
2. 11 rodzin zastępczych - 16 dzieci,
3. 2 rodziny zastępcze zawodowe - 13 dzieci,
4. 1 pogotowie rodzinne - 3 dzieci,
5. 1 rodzinny dom dziecka - 7 dzieci,
6. 8 rodzin zastępczych z innych powiatów, na terenie których przebywają dzieci z powiatu górowskiego - 16 dzieci.

W 2013 r. wysokość środków finansowych na pieczę zastępczą zdecydowanie wzrosła. Spowodowane to jest – niestety! - zwiększeniem się liczby dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo - wychowawczych, oraz wzrostem kosztów pobytu dziecka w placówce. W 2013 roku 1 rodzina zastępcza oświadczyła, iż rezygnuje z ubiegania się o należne świadczenie pieniężne.

Za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice solidarnie (po połowie) ponoszą miesięczną opłatę w wysokości przyznanych świadczeń na rodzinną pieczę zastępczą i w wysokości średnich miesięcznych wydatków za dziecko umieszczone w instytucjonalnej pieczy zastępczej. W przypadku braku możliwości uzyskania opłaty od rodziców opłatę ponosi osoba dysponująca dochodem dziecka oraz osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej.

Tak wygląda to od strony prawnej. W rzeczywistości rodzice często „migają” się od ponoszenia kosztów. W związku z powyższym wszczęto w ubiegłym roku 70 postępowań względem rodziców biologicznych dzieci będących w pieczy zastępczej. W 20 przypadkach postępowanie okazało się bezskuteczne ze względu na brak adresu rodzica biologicznego i brak z nim kontaktu. Wydano 54 decyzje w tym:
1) 14 decyzji w sprawie całkowitego umorzenia odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej,
2) 39 decyzji w sprawie odstąpienia naliczenia odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej,
3) 1 decyzja w sprawie rozłożenia na raty odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej.

Za ubiegły rok naliczono 7153,97 zł należności, względem zobowiązanych rodziców biologicznych z czego zaledwie 3296,63 zł zostało wpłacone przez osoby zobowiązane. Opornych podano do rejestru dłużników, ponieważ wszczęte postępowanie okazało się bezskuteczne, natomiast w przypadku 3 osób wszczęto postępowanie egzekucyjne.

Z dniem 1 stycznia 2012 r. gminy zostały zobowiązane do partycypowania w kosztach pobytu dziecka pochodzącego z jej terenu w pieczy zastępczej. Wszystkie gminy z terenu powiatu górowskiego zobowiązane były do ponoszenia wydatków za pobyt dzieci, które pochodzą z terenu tej gminy, a które w 2013 r. zostały umieszczone w pieczy zastępczej. Są to koszty w wysokości:
- 10% za dzieci, których okres pobytu w pieczy nie jest dłuższy niż 12 miesięcy,
- 30% w przypadku dzieci, których okres pobytu w pieczy przekroczył już 12 miesięcy.

Wydatki gmin powiatu górowskiego z tym związane wyglądały w 2013 r. następująco:
1. Gmina Góra poniosła koszty w wysokości 58.677,94 zł.,
2. Gmina Niechlów poniosła koszty w wysokości 36.476,41 zł.,
3. Gmina Wąsosz poniosła koszty w wysokości 2800,26 zł.,
4. Gmina Jemielno poniosła koszty w wysokości 4075,58 zł.

Ustawodawca zobowiązał gminy do ponoszenia odpłatności za pobyt dzieci w pieczy zastępczej i określił, iż wysokość tej odpłatności będzie w każdym kolejnym roku wyższa o 10 %. Założeniem, jest, by piecza zastępcza była okresem przejściowym, a gmina zobowiązana jest do pracy z rodziną biologiczną dziecka na rzecz powrotu dziecka do rodziców naturalnych.